در طول سال‌های گذشته، ترکیه نفوذ خود را در شمال سوریه به شکلی بی‌سابقه گسترش داده است. این کشور با اعمال سیاست‌های ترک‌سازی، زبان ترکی را در مدارس شمال سوریه اجباری کرده و استفاده از لیر ترکیه را به‌عنوان ارز رایج در این مناطق تحمیل کرده است.

۸ دی ۱۴۰۳ - ۱۹:۰۲
ترکیه در حال ترسیم آینده سوریه با سناریوی لیبی اصلاح‌شده

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ در حالی که هشدارهای اخیر سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، نگرانی‌هایی درباره اجرای سناریوی لیبی در سوریه – به معنای تقسیم کشور به دو بخش و کنترل مطلق ترکیه بر بخش غربی سوریه –  ایجاد کرده است، شواهد موجود در صحنه حاکی از آغاز اجرای سناریویی مشابه با آنچه در غرب لیبی رخ داد، می‌باشد. این در حالی است که تفاوت‌های عمده‌ای بین دو کشور وجود دارد و حضور ترکیه در مرزهای سوریه فضای بیشتری برای مانور به این کشور می‌دهد.

پس از سقوط نظام بشار اسد با ورود نیروهای «اداره عملیات نظامی» به رهبری احمد الشرع سرکرده گروه «هیات تحریر الشام» به دمشق، ترکیه به‌عنوان متحد استراتژیک مخالفان سوریه و به‌ویژه «هیات تحریر الشام»، نفوذ بی‌سابقه‌ای بر همسایه جنوبی خود پیدا کرد. این نفوذ به ترکیه اجازه داد تا در جنبه‌های مختلف زندگی در سوریه مداخله کند و حتی درباره ترسیم آینده کشور صحبت کند؛ چه از طریق بررسی و تعیین رهبران آینده، و چه از طریق پروژه‌های متعدد تحت عنوان «بازسازی» که هدف آن فراهم‌سازی زمینه بازگشت پناهندگان سوری است.

در حالی که روسیه در شرق لیبی، که تحت کنترل ژنرال بازنشسته خلیفه حفتر است، حضوری قوی دارد، اوضاع در سوریه متفاوت است. در شرق سوریه، آمریکا کنترل مناطق نفت‌خیز را که تحت سلطه نیروهای کرد (نیروهای دموکراتیک سوریه) هستند، به‌دست دارد. در این میان، حضور روسیه به دو پایگاه در ساحل سوریه (پایگاه هوایی حمیمیم و بندر طرطوس) محدود شده است.

این وضعیت باعث ایجاد تعادلی متفاوت در سوریه به‌ویژه پس از به قدرت رسیدن دونالد ترامپ در آمریکا و اعلام عدم تمایل او به مداخله در سوریه شده است. این شرایط ممکن است به ترکیه فرصت دهد تا کنترل بخش‌های وسیع‌تری از خاک سوریه را در دست گیرد.

پروژه‌های نظامی، اقتصادی و سیاسی ترکیه در سوریه

در این راستا، صحبت‌هایی درباره امکان امضای توافق‌نامه‌هایی برای تأسیس پایگاه‌های نظامی ترکیه در مناطق مختلف سوریه و تعیین مرزهای دریایی بین دو کشور آغاز شده است. این توافق‌ها می‌تواند آزادی بیشتری به آنکارا برای استخراج نفت و گاز در دریای مدیترانه بدهد. ترکیه پیش‌تر با مصر، اسرائیل و لیبی توافق‌نامه‌هایی امضا کرده که منطقه دریایی خود را حدود ۱۶,۷۰۰ کیلومتر مربع گسترش داده است. علاوه بر این، بحث‌هایی درباره اتصال ترکیه به خطوط لوله نفت سوریه که به خط لوله نفت عربی و یک خط قدیمی نفتی با عراق متصل است، مطرح شده است. این امر نقش ترکیه را به‌عنوان پل اصلی انتقال نفت به اروپا که مصرف‌کننده عمده این منبع انرژی است، تقویت می‌کند.

نفوذ ترکیه در شمال سوریه

در طول سال‌های گذشته، ترکیه نفوذ خود را در شمال سوریه به شکلی بی‌سابقه گسترش داده است. این کشور با اعمال سیاست‌های ترک‌سازی، زبان ترکی را در مدارس شمال سوریه اجباری کرده و استفاده از لیر ترکیه را به‌عنوان ارز رایج در این مناطق تحمیل کرده است. ترکیه همچنین نفت و برق را با قیمت‌های بالا به شمال سوریه عرضه کرده که باعث نارضایتی‌های گسترده شده است. این شرایط، تصویری کوچک از اهداف بزرگ‌تر ترکیه در سوریه را به نمایش می‌گذارد.

اقدامات آینده و بازسازی سوریه

برهان گور اوغلو، کاردار سفارت ترکیه در دمشق، در اظهاراتی اعلام کرد که نهادهای رسمی ترکیه در حال حرکت برای ورود به سوریه و بررسی پروژه‌های بازسازی هستند.

او اظهار داشت: «دولت ترکیه از اولین حامیان برادران سوری خود در مسیر رسیدن به حکومتی شایسته برای تحقق آرمان‌های ملتشان خواهد بود. ترکیه آماده است به‌سرعت در پروژه‌های بازسازی و انرژی در سوریه مشارکت کند.

وزیر انرژی ترکیه، آلپ ارسلان بیرقدار، نیز از برنامه‌های ترکیه برای تقویت زیرساخت‌های انرژی سوریه خبر داد و اظهار داشت که ترکیه قصد دارد در استخراج منابع نفت و گاز طبیعی سوریه مشارکت کند و این منابع را برای بازسازی کشور به کار گیرد.

تحرکات نظامی و سیاسی داخلی سوریه

در داخل سوریه، «اداره عملیات نظامی» همچنان به تعقیب بقایای نظام بشار اسد مشغول است و به افرادی که مایل به تحویل سلاح‌های خود هستند، مهلت محدودی داده است.

تصاویر منتشرشده از دمشق حضور گسترده نیروهای «اداره عملیات نظامی» در این شهر و ارسال نیروهای کمکی به مناطق حماه، حمص و طرطوس را نشان می‌دهد، در حالی که شهرهای اصلی سوریه پس از چند روز ناآرامی، به تدریج به ثبات بازگشته‌اند.

..............................

پایان پیام/  ۲۶۸