به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ در دهه‌های اخیر، پاکستان با حملات تروریستی گسترده‌ای مواجه بوده است که امنیت و ثبات این کشور را تهدید می‌کند. این کشور به ویژه به دلیل همسایگی با افغانستان، با چالش‌های امنیتی پیچیده‌ای درگیر است.
چالش‌ها و بحران‌هایی که پاکستان با آنها دست و پنجه نرم می‌کند، تحت تأثیر ترکیبی از آسیب‌پذیری‌های داخلی و فشارهای خارجی، از جمله بی‌ثباتی منطقه‌ای و تحولات ژئوپلیتیکی بین‌المللی، تشدید می‌شود. در ماه‌های اخیر، تهدید تروریسم به‌شدت افزایش یافته و استان‌های غربی پاکستان بیشترین آسیب را متحمل شده‌اند. این مناطق به کانون درگیری‌های خونین تبدیل شده و پیامدهای آن، بحران امنیتی کشور را عمیق‌تر کرده است.
در همین راستا، گروهی از افراد مسلح ناشناس به خودروی پلیس در استان خیبر پختونخوا در شمال غرب پاکستان حمله کرده و دست‌کم پنج نفر را به قتل رساندند. این حمله مرگبار صبح روز دوشنبه در منطقه درابن در حومه شهر دیره اسماعیل‌خان انجام شد. وزیر کشور پاکستان در پیامی این حمله به نیروهای پلیس را به‌شدت محکوم کرد و اعلام داشت که در این حادثه، چهار نیروی پلیس و یک غیرنظامی جان باخته‌اند.
تاکنون هیچ گروهی مسئولیت این حمله را بر عهده نگرفته است، اما گروه تروریستی تحریک طالبان پاکستان (TTP) پیش‌تر مسئولیت بسیاری از بمب‌گذاری‌های مرگبار، حملات انتحاری و حمله به نیروهای امنیتی در این استان را پذیرفته بود.
در همین حال، ارتش پاکستان روز شنبه اعلام کرد که دست‌کم ۲۳ تروریست کشته و ۱۸ نیروی امنیتی نیز در یک عملیات تهاجمی علیه عناصر تروریستی در استان بلوچستان جان باخته‌اند. به گفته روابط عمومی ارتش پاکستان، این عملیات امنیتی در پی طرح‌ریزی عناصر تروریستی جدایی‌طلب برای مسدود کردن راه‌های ارتباطی در نزدیکی منطقه قلات انجام شده است.
در بیانیه ارتش پاکستان آمده است: تروریست‌ها با ایجاد وحشت، زندگی روزمره ساکنان محلی را مختل می‌کنند و صلح و امنیت را بر هم می‌زنند. به همین دلیل، عملیات نظامی فوری برای خنثی‌سازی این تهدید آغاز شده است.
ارتش پاکستان تأکید کرد که نیروهای امنیتی به همراه با مردم، مصمم هستند که تلاش‌ها برای برهم زدن آرامش، ثبات و توسعه استان بلوچستان را خنثی کنند و «چنین فداکاری‌هایی از سوی سربازان شجاع کشور، عزم ما را راسخ‌تر می‌کند».
اگرچه حملات گروه‌های تروریستی علیه نیروهای ارتش پاکستان و شیعیان در گذشته نیز انجام می‌شد، اما این مسئله اخیرا به یک چالش بزرگ امنیتی تبدیل شده است. مؤسسه مطالعات درگیری و امنیت پاکستان (PICSS) مستقر در اسلام‌آباد، روز یکشنبه گزارش داد که این کشور در ژانویه ۲۰۲۵ شاهد افزایش چشمگیر حملات شبه‌نظامیان بوده است که در مقایسه با دسامبر گذشته، ۴۲ درصد افزایش داشته است. این مؤسسه نظارتی اعلام کرد که در ۷۴ حمله تروریستی در سراسر پاکستان، ۱۲۰ نفر جان خود را از دست داده‌اند که از این میان، ۵۲ نفر از نیروهای امنیتی، ۲۰ نفر غیرنظامی و ۴۸ نفر از عناصر تروریستی بوده‌اند.
در این میان حملات تروریست‌ها و جنایات گسترده آنان در مناطق شیعه‌نشین به ویژه منطقه پاراچنار، موجب نگرانی هر چه بیشتر فعالان حقوق بشر شده است. جنایت و عملیات تروریستی علیه شیعیان منطقه پاراچنار از سوی تروریست‌هایی که ایدئولوژی وهابی-تکفیری دارند مسئله‌ای جدید نیست و از سالها پیش شیعیان این منطقه مورد حملات تروریستی قرار می‌گیرند. نکته مهم اما این است که با توجه به پیشرفت راهبردهای امنیتی، توقع انجام چنین حملاتی در ماه‌های اخیر نمی‌رود. طبق گزارش‌ها، تروریست‌های وهابی-تکفیری نه تنها از حملات خود به پاراچنار نکاسته‌اند بلکه آن را تشدید کرده‌اند.
پاکستان بهای غفلت از وضعیت تروریسم و تروریست‌ها در کشور را پرداخت می‌کند
مهم‌ترین عامل جولان و فعالیت گسترده گروه‌های تروریستی در پاکستان، بی‌توجهی نیروهای امنیتی، به‌ویژه سازمان اطلاعات ارتش (ISI) است که در سال‌های اخیر تهدیدات این گروه‌ها را کم‌اهمیت جلوه داده است.
اگر پاکستان در دو دهه گذشته عملیاتی جدی علیه این گروه‌ها انجام داده بود، تروریست‌های جدایی‌طلب به چنین سطحی از قدرت نمی‌رسیدند تا حدی که بتوانند نیروهای امنیتی و غیرنظامیان را به‌طور مستمر هدف قرار دهند. حتی گفته می‌شود که ISI از برخی از این گروه‌ها به‌عنوان ابزاری برای اعمال فشار علیه همسایه خود، ایران، حمایت می‌کند.
مقامات ایرانی در دو سال گذشته بارها به سران اسلام‌آباد درباره خطرات تروریست‌ها هشدار داده‌اند، اما این هشدارها در پاکستان شنیده نشد. اگر اسلام‌آباد در این زمینه با ایران همکاری می‌کرد، بخش عمده‌ای از تهدیدات گروه‌های جدایی‌طلب از میان برداشته می‌شد و آرامش در مرزهای دو کشور برقرار می‌گشت.
ایران نسبت به خطرات این گروه‌ها هوشیار است و به همین دلیل، اخیرا سردار محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، برای بررسی راه‌های مقابله با تهدیدات مشترک به پاکستان سفر کرد. ایران همواره آمادگی خود را برای از بین بردن تهدیدات تروریستی در مرزها اعلام کرده است و اکنون این تصمیم‌گیری بر عهده مقامات اسلام‌آباد است که آیا می‌خواهند منابع تهدید را ریشه‌کن کنند یا خیر.
چنانچه پاکستان در برابر این گروه‌ها ضعف نشان دهد، حملات تروریستی نه‌تنها موجب افزایش فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده خواهد شد، بلکه به بی‌ثباتی سیاسی و اقتصادی نیز دامن خواهد زد. در بسیاری از موارد، این حملات موجب نگرانی‌های داخلی و بین‌المللی درباره آینده این کشور شده‌اند. در برخی مناطق، به‌ویژه در بلوچستان و دیگر استان‌های قبیله‌نشین، گروه‌هایی که اغلب بر پایه هویت‌های مذهبی و قومی شکل گرفته‌اند، به خشونت علیه یکدیگر متوسل شده‌اند و این گروه‌ها می‌توانند به تنش‌های داخلی یا نفوذ خارجی دامن بزنند.
علاوه بر تهدیدات امنیتی در داخل پاکستان، این گروه‌ها می‌توانند بر ثبات منطقه‌ای نیز تأثیر بگذارند. اگرچه دولت پاکستان با این گروه‌ها مبارزه می‌کند، اما مشکلاتی مانند حمایت داخلی و خارجی از تروریست‌ها، کمبود منابع و شرایط جغرافیایی خاص کشور، مبارزه با تروریسم را پیچیده‌تر کرده است.
حمایت ایران از پاکستان در مبارزه با تروریسم
فقر گسترده و بی‌عدالتی اجتماعی در برخی مناطق، به‌ویژه در مناطق قبیله‌ای، از جمله عوامل مهمی است که افراد را به پیوستن به گروه‌های تروریستی ترغیب می‌کند. این مسئله به چرخه خشونت و ناآرامی در کشور دامن می‌زند. در مقابله با تروریسم دولت پاکستان با چالش‌های متعددی مواجه است که از آن جمله می‌توان به مشکلات هماهنگی میان نیروهای امنیتی، خلأهای اطلاعاتی و گاه نبود اراده سیاسی برای مقابله با گروه‌های تروریستی اشاره کرد.
ازاین‌رو، پاکستان می‌تواند در مبارزه با تروریست‌ها روی حمایت ایران حساب کند. در دهه گذشته نیروهای مقاومت نزدیک به ایران در مبارزه با تروریست‌ها در عراق و سوریه مهارت و تجربه کسب کرده و به موفقیت‌هایی دست یافته‌اند و می‌توانند علیه گروه‌های جدایی‌طلب در دو سوی مرز نیز مؤثر باشند. اگر رهبران اسلام‌آباد اراده‌ای از خود نشان دهند، دو کشور می‌توانند به‌طور مشترک این گروه‌ها را به‌طور کامل ریشه‌کن کنند.
جمهوری اسلامی ایران و پاکستان مرزهای طولانی مشترک دارند و این مسئله می‌تواند در زمینه تبادل اطلاعات و اجرای عملیات مشترک یک مزیت باشد. همکاری در پایش مرزها و تقویت امنیت در این مناطق می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی مانع از تحرکات تروریست‌ها شود. با تبادل اطلاعات درباره عملیات شناسایی و تعقیب اعضای گروه‌های تروریستی، ایران و پاکستان می‌توانند اقدامات پیشگیرانه مؤثرتری را به اجرا بگذارند.
**************
پایان پیام/ 345
