خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ابنا ـ رضایت مندی در زندگی یکی از مهمترین نیازهای روحی انسان است که از دیرباز مورد توجه حکیمان و اندیشمندان بوده است. اما اسلام، بهعنوان دینی که برای تمام ابعاد زندگی انسان برنامه دارد، نگاه متفاوتی به این موضوع ارائه میدهد. در این مقاله، با بهرهگیری از منابع معتبر شیعه، راههای رسیدن به رضایت مندی در زندگی را بررسی خواهیم کرد. این راهها نه تنها نظری هستند، بلکه در زندگی بزرگان دین و حتی مردم عادی نیز بهصورت عملی تجربه شدهاند.
۱. اتصال قلب به خداوند؛ سرچشمه آرامش
یکی از مهمترین راههای رسیدن به رضایت مندی، تقویت ارتباط با خداوند است. قرآن کریم میفرماید: «أَلا بِذِکرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ»؛ یعنی تنها با یاد خدا دلها آرام میگیرد (سوره رعد، آیه ۲۸). این آیه نشاندهنده اهمیت ذکر خداوند در ایجاد آرامش درونی است.
داستانی زیبا از زندگی امام علی(ع) گواه این حقیقت است. روزی یکی از یاران امام(ع) از ایشان پرسید: «ای امیرالمؤمنین! چگونه در این همه سختیها و مشکلات، همچنان آرام و مطمئن هستید؟» امام(ع) پاسخ دادند: «زیرا ایمان دارم که خداوند هرگز کسی را که بر او توکل کند، رها نمیکند.» این نگاه عمیق امام(ع) به توکل، الگویی برای ماست تا در سختترین شرایط نیز بتوانیم آرامش خود را حفظ کنیم.
۲. قناعت؛ هنر رضایت
قناعت، یکی دیگر از راههای مهم رسیدن به رضایت مندی است. امام صادق(ع) میفرمایند: «القَناعَةُ مالٌ لایَنفَدُ»؛ قناعت ثروتی است که هرگز پایان نمییابد (وسائلالشیعه، ج ۱۵، ص ۲۴۶). قناعت به معنای بسنده کردن به آنچه داریم و شکرگزاری برای نعمتهای الهی است.
در تاریخ آمده است که سلمان فارسی(ره)، صحابی بزرگ پیامبر(ص)، با وجود اینکه حاکم مدائن بود، زندگی بسیار سادهای داشت. او حتی از حقوق حکومتی خود نیز استفاده نمیکرد و با دسترنج خود امرار معاش میکرد. وقتی از او پرسیدند چرا چنین ساده زندگی میکند، گفت: «من از پیامبر(ص) آموختهام که دنیا گذرگاهی بیش نیست و نباید دل به آن بست.»
۳. خدمت به دیگران؛ مسیری به سوی خوشبختی
یکی از زیباترین آموزههای اسلام برای رسیدن به رضایت مندی، کمک به دیگران است. امام حسین(ع) میفرمایند: «إِنَّ حَوائِجَ النّاسِ إِلَیکُم نِعَمٌ مِنَ اللَّهِ»؛ نیازهای مردم به شما نعمتی از جانب خداوند است (بحارالانوار، ج ۷۴، ص ۲۰۵). این حدیث نشان میدهد که خدمت به دیگران نه تنها وظیفهای انسانی است، بلکه راهی برای نزدیکی به خدا و احساس خوشبختی درونی نیز محسوب میشود.
داستان معروفی از علامه طباطبایی(ره) نقل شده است که روزی مردی فقیر به خانه ایشان آمد و درخواست کمک کرد. علامه(ره)، با وجود اینکه خود نیز در تنگنای مالی بود، بخشی از دارایی خود را به او داد. وقتی شاگردانش پرسیدند چرا چنین کردید، پاسخ داد: «وقتی کسی نیازمند نزد شما میآید، این فرصتی است که خداوند برای شما فراهم کرده تا رضایت او را جلب کنید.»
۴. صبر؛ کلید طلایی رضایت
صبر یکی دیگر از اصول اساسی در رسیدن به رضایت مندی است. قرآن کریم بارها بر اهمیت صبر تأکید کرده و آن را یکی از ویژگیهای اهل ایمان دانسته است. «وَاصْبِرُوا إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِینَ»؛ صبر کنید که خداوند با صابران است (سوره انفال، آیه ۴۶).
نمونهای بارز از صبر را میتوان در زندگی حضرت زینب(س) مشاهده کرد. پس از واقعه کربلا و شهادت عزیزترین افراد خانوادهاش، ایشان با تمام وجود صبر پیشه کرد و در برابر دشمنان ایستادگی نمود. خطبههای کوبنده حضرت زینب(س) در کوفه و شام نشاندهنده ایمان و صبر بینظیر ایشان بود.
۵. شکرگزاری؛ تقویت حس رضایت
یکی دیگر از راههای مهم رسیدن به رضایت مندی، شکرگزاری است. امام سجاد(ع) در دعای ابوحمزه ثمالی میفرمایند: «وَ أَنَّ شُکرَکَ زِیادَةٌ فِی الرِّزقِ»؛ شکرگزاری سبب افزایش روزی میشود (صحیفه سجادیه). شکرگزاری نه تنها نعمتها را افزایش میدهد، بلکه باعث تقویت حس رضایت درونی نیز میشود.
یک داستان زیبا از زندگی شهید چمران(ره) نقل شده است که او همیشه حتی برای کوچکترین چیزها شکرگزاری میکرد. روزی یکی از دوستانش او را دید که پس از نوشیدن یک لیوان آب، سجده شکر به جا آورد. وقتی دلیل این کار را پرسید، شهید چمران(ره) گفت: «هر جرعه آبی که مینوشم، یادآور نعمتهای بیشمار خداوند است.»
رضایت مندی در زندگی هدفی دستیافتنی است که با عمل به آموزههای اسلامی میتوان آن را محقق کرد. تقویت ارتباط با خداوند، قناعت، خدمت به دیگران، صبر و شکرگزاری همگی ابزارهایی هستند که ما را به این هدف نزدیکتر میکنند. زندگی بزرگان دین و علما نیز گواهی بر عملی بودن این آموزههاست. کافی است نگاه خود را تغییر دهیم و این اصول را در زندگی خود پیاده کنیم تا طعم واقعی آرامش و رضایت را بچشیم.
پاورقیها:
قرآن کریم، سوره رعد، آیه ۲۸
وسائلالشیعه، ج ۱۵، ص ۲۴۶
بحارالانوار، ج ۷۴، ص ۲۰۵
قرآن کریم، سوره انفال، آیه ۴۶
صحیفه سجادیه، دعای ابوحمزه ثمالی
نظر شما