به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ نشست علمی با موضوع «نقش تشیع در فرهنگ و تمدن افغانستان» عصر چهارشنبه (۱۰ بهمن) با ارائه دکتر «عبدالقیوم آیتی» نویسنده کتاب «تمدن و فرهنگ شیعیان افغانستان، از صفویه تا دوران معاصر» در دفتر خبرگزاری ابنا در شهر قم، برگزار شد.
دکتر آیتی در این نشست ابتدا به بحث تاریخی ورود اسلام و تشیع به افغانستان پرداخت و تشیع در افغانستان را مقارن و هم زمان با ورود اسلام به این کشور دانست.
وی افزود: حاکمان «غور» افغانستان که پادشاهان سلسله غوریان بودند، با تاثیر از رفتار و منش پسندیده حاکم مرو که شیعه بود، اسلام آورده و شیعه شدند. سپس با نامه نگاری که با حضرت علی(ع) داشتند اعلام پیروی از آن حضرت کردند و امام علی(ع) با پذیرش بیعت آنان، خودشان را بر حکومت در آن سرزمین تثبیت کردند.
آیتی محدوده منطقه‌ای که در افغانستان آن زمان «غرجستان» نامیده می‌شد و مردم آن از قوم «هزاره» بودند و تحت حاکمیت غوریان شیعه شدند، بسیار وسیع دانسته و گفت: منطقه ای که آن زمان به غور و غرجستان معروف بود، از شمالی ترین نقاط فعلی افغانستان شروع می شد و تا جنوب و قندهار ادامه داشت. در واقع آن زمان تمام شهر قندهار و فراه و نیمروز و برخی شهرهای دیگر که الان پشتون نشین هستند، هزاره و شیعه بودند.
وی درباره دلیل تغییر این بافت قومیتی گفت: پشتون‌ها سالها بعد از کوه‌های سلطان که در مرز افغانستان و پاکستان فعلی است، به سمت افغانستان پیشروی کردند و الان این شهرهای جنوبی همه از قوم پشتون هستند.
دکتر آیتی درباره علت کاهش جمعیت شیعیان افغانستان در طول تاریخ و تبدیل شدن این جمعیت به اقلیت در افغانستان گفت: دلایل متعددی وجود دارد. یکی کشتار شیعیان توسط حاکمان افغانستان مانند «سلطان محمود غزنوی» و «عبدالرحمن خان» در طول تاریخ است و دیگری تقیه شدید شیعیان، حتی از خانواده، برای حفظ جانشان بوده است.
محور دوم بخث دکتر عبدالقیوم آیتی نقش شیعیان در فرهنگ و تمدن افغانستان بود.
وی در این زمینه گفت: ما اصحاب و راویان بزرگ و مهمی از افغانستان داریم. به عنوان مثال مرحوم ابوخالد کابلی که از شیعیان بزرگ و یاران نزدیک امام سجاد(ع) و امام باقر(ع) است و از راویان مهم این دو امام محسوب می‌شود، شیعه افغانستان و از قوم هزاره بوده است.
آیتی افزود: از آنجایی که در قرون اولیه اسلامی حاکمان غوریان بر بخش عمده افغانستان فعلی حاکم بودند، بسیاری از آثار تاریخی و شاهکارهای معماری آن زمان افغانستان توسط شیعیان انجام شده است.
وی ادامه داد: زبان شیعیان هم فارسی بود و بسیاری از شاعران و ادیبان فارسی زبان مربوط به مناطق بلخ و شمال افغانستان فعلی و همچنین هرات و مناطق دیگر که هنوز هم به فارسی تکلم می‌کنند هستند.
این نویسنده و پژوهشگر تاریخ تشیع افغانستان در پایان مهمترین نهاد و سازمان شیعیان در قرون اخیر را نهاد روحانیت شیعه دانست و گفت: مردم شیعه افغانستان در قرن اخیر بیشترین تاثیر را از روحانیت پذیرفته‌اند و در واقه روحانیت شیعه نقش سرپرستی شیعیان را بر عهده داشته و امور آنان را ساماندهی می کردند.
............................
پایان پیام/
نظر شما