خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ابنا ـ
پرسش:
با کسی که به امام زمان اهمیت نمیدهد چگونه رفتار کنیم که باعث شود به امام زمان اهمیت دهد.
پاسخ:
مقدمه:
علاقه و محبت و اهمیتی که شما به امام زمان عج می دهید بسیار ارزشمند است و دعوت به سوی اهل بیت علیهم السلام نیز یکی از کارهای بسیار مهمی است که در روایات و منابع دینی به آن توصیه شده است. امام صادق علیه السلام می فرماید: «خدارحمت کند کسی را که محبت مردم را به سوی ما جلب کند» (۱) نیت شما در راستای این هدف ارزشمند است و در ادامه راه هایی برای به نتیجه رسیدن این هدف عرض می کنیم:
متن اصلی:
۱. امام عسکری(ع) در کلامی ارزشمند اوصافی از شیعیان حقیقی بیان می کنند که در حقیقت کلیدواژه جذب دیگران به اهل بیت هم می باشد. «سعی کنید مایه زینت و آبروی ما باشید نه مایه عیب ما، محبتها را به سوی ما جلب کنید، زشتی ها را از ما دفع نمایید، که هر گونه خوبی به ما نسبت دهند ما اهلش هستیم، و هر عیبی به ما اسناد دهند ما از آن به دوریم. »(۲) در این بیان عواملی مانند: تقوا، درستی در علم وعمل برای زینت بودن دوری از رذالت و دنائت برای پرهیز از ننگ و عار بودن برای اهل بیت اشاره شده است. یعنی با رعایت تقوا و خوش رفتاری است که مردم به اهل بیت دعوت میشوند. کارهایی از سوی ما که زیباست و باعث زیبا نشان دادن دین و اهل بیت می شود، اولین قدم برای جذب دیگران به اهل بیت است. اولین قدم از خود ما شروع می شود.
۲. بیان فضایل اهل بیت و افزایش معرفت خود ودیگران نسبت به اهل بیت (ع)، در جذب دیگران اثر دارد. گفتن و مطرح کردن مؤثر است. به عنوان یک دستور کار، باید فضیلت، آثار و برکات محبت اهل بیت را به صورت پیوسته طرح کرد. مردم، آرمانگرا و قهرمان دوستند. اگرشخصیت، فضلیت، فکر و فرهنگ امامان اهل بیت (علیهم السلام) را بشناسند به آنان علاقه پیدا می کنند و این علاقه به تبعیت و همسویی می کشد. امام رضا (ع) در حدیثی فرموده است: «مردم اگر خوبیهای حرفها و تعالیم ما را بشناسند، از ما پیروی می کنند.»(۳) اینکه چگونه مردم، جوانان و بشریت را با فرهنگ اهل بیت باید آشنا کرد، نکته ظریفی است و باید از تکنیک «هنر» استفاده کرد و در عرضه محتوای کلامی ائمه (علیهم السلام) به نسل امروز، کار رسانه ها در این جهت، مهم است. فضایل در دو محور است ۱- جهات آرمانی، خلقت، طینت و... ۲- جهات عملی و قابل اسوه گیری و تبعیت عینی و ملموس از رفتار اهل بیت. طرح هر دو جهت، عامل ایجاد علاقه است، ولی محور دوم موثرتر است.
۳. استفاده از برنامه های تشکیلاتی و شرکت در توسلات و هیئات: برنامه های خودجوش نوجوانان که کار گروهی انجام دهند، مثل فعالیت هایی که در نیمه شعبان و برگزاری جشن دارند، یا تشکیل هیئت و راه انداختن دسته عزاداری یا آراستن مسجد، حسینیه و تکیه و برنامه های ایستگاههای صلواتی آب، شربت، اطعام، احسان و... همه گره زننده قلب نوجوانان با تشکیلات اهل بیت است. بچه ها زمینه های روحی دارند. اینها را باید به کار گرفت، در محله های مختلف از خود آنان «هیئت» درست کرد و خودشان مسؤولیت به عهده بگیرند تا فعال شوند. ایام ماه مبارک رمضان یکی از مناسبترین فرصتهای ایجاد اینگونه تشکلهای هیئتی از دانش آموزان بخصوص در مقطع راهنمایی و اوائل دبیرستان است. برای استفاده از این حس خود جوش بچه ها و جهت دادن آن برای ایام دیگر باید سرمایه گذاری کرد. وقتی بچه ها برای خودشان در ارتباط با ائمه، صاحب علم، پرچم، دسته و هیئت می شوند، احساس تشخص می کنند.
۴. پاسخ به شبهات و پرسش های بنیادین جوان. به طور کلی جوانان، ذهن خلاق و جست جوگری دارند و همواره به دنبال کشف حقیقت و حل مسائل و پاسخ گویی به شبهات خویش اند. اگر به شبهات او پاسخ مناسبی داده شود در این مسیر مصمم تر خواهد بود. روبه رو است که برای این سؤال ها باید جواب قانع کننده ای ارائه داد. این یکی از راه های افزایش میل و استقامت در مسیر اهل بیت است.
۵. در نهایت یک سری مهارت های رفتاری نیز لازم است تا بتوان به اهل بیت یا امام زمان علیهم السلام دعوت کرد:
الف: همدلی با جوان: اگر با جوان با همدلی و احترام برخورد شود به سهولت می توان در قلب او نفوذ کرد یعنی نباید آموزه های دینی و تکالیف شرعی را بر جوانان تحمیل کرد که این امر عکس العمل منفی دارد، بلکه کافی است آن ها را به صورت جذاب، عرضه نمود و در کنار هدایت، بر همدلی تأکید ورزید.
ب: انعطاف پذیری: همدلی بدون انعطاف پذیری، ممکن نیست. جوان به حکم جوان بودن در معرض خطا و لغزش است. هر کسی به دنبال جذب جوانان است، باید بزرگوارانه برخورد کند و چون پدری دل سوز دست نوازش بر سر آنان بکشد و «ارتباط عاطفی» را بر ارتباط دستوری و خشک، مقدّم دارد، زیرا هرگز نمی توان با خشم و خشونت، با جوان مواجه شد و به او آموزه های دینی را آموزش داد، چون روح جوان بسیار آسیب پذیر است و در برابر برخورد قهرآمیز واکنش نشان می دهد.
ج: میانه روی: در هدایت نسل جوان همان گونه که باید به سلیقه ها و علاقه های آنان توجه کرد و امر رشد و تربیت آنان را با مقتضیات ذات و جوهرشان هم آهنگ ساخت، باید از ایجاد شخصیت کاذب و توقع بی جا نیز پرهیز نمود. هم چنین دین را نباید به صورت خشک و خشن معرفی نمود، زیرا اسلام دین سمحه و سهله است. متأسفانه گاهی دین به صورتی معرفی می شود که برخی جوانان آنان را خشک و سخت و حتی غیر مفید می دانند.
د: مطابقت گفتار و کردار: جوانان اگر با ناهم خوانی و تضاد در گفتار و عمل مذهبی روبه رو شوند، یا در اعتقاد خود سست می شوند و یا صدای خود را به اعتراض بلند می کنند. باید به شدت مواظب بود در عمل زشتکاری نکنیم.
و: جلب اعتماد و احترام به عقاید جوان: آموزش مسائل دینی در صورتی مفید است که اعتماد جوان جلب شود. بدون جلب اعتماد نمی توان در جوان نفوذ کرد. هم چنین یکی از خواهش های طبیعی نوجوانان و جوانان این است که مانند بزرگ سالان به عقایدشان احترام گداشته شود. گاهی جوان بر عقیده خود پافشاری می کند، چون آن را حق می داند. گرچه از دید مربیان و معلّمان، آن نظریه باطل است. اما باید توجه داشت که توهین کردن به عقیده و نظر او توهین به همه وجودشان خواهد بود. از این رو اسلام به مسلمانان دستور می دهد که به عقاید همگان احترام بگذارند و حتی از توهین کردن به بت پرست ها خودداری کنند.
نتیجه:
با رعایت تقوا و درستکاری و انجام کارهای زیبا، می توان جوانان را به اهل بیت و امام زمان دعوت کرد. استفاده از برنامه های تشکیلاتی و رفت و آمد به مجالس اهل بیت و دادن مسئولیت های فرهنگی، و پاسخگویی به شبهات جوان و استفاده از راهکارهای مهارتی مانند همدلی با جوانان، انعطاف پذیری، میانه روی، مطابقت گفتار و عمل و جلب اعتماد جوانان از راه های تاثیرگذاری و جذب آنها به اهل بیت علیهم السلام است.
منابع برای مطالعه بیشتر:
ترجمه کتاب منتخب الاثر: ایت الله صافی گلپایگانی برای شناخت امام زمان
آفاق محبت به اهل بیت: علامه امینی
محبت نجات بخش: عبدالرضا جمالی
پی نوشت ها:
۱. «رَحِمَ اللَّهُ عَبْداً اجْتَرَّ مَوَدَّةَ النَّاسِ إِلَیْنَا» شیخ صدوق، محمد بن علی، أمالی، اعلمی، بیروت، چاپ پنجم، ۱۴۰۰ق، ص۹۹
۲. «اتّقوا الله وَ کونوا زَیناً وَ لا تَکونوا شَیناً جُرُّوا اِلَینا کُلَّ مَوَدَّةٍ وَ ادفَعوا عَنّا کُلَّ قَبیحٍ فَاِنَّهُ ما قیلَ فینَا مِن حُسنٍ فَنَحنُ اَهلُهُ وَ ما قیلَ فینا مِن سوءٍ فَما نَحنُ کَذَلِکَ» مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، ۱۴۰۳ ق، ج ۷۵، ص ۳۷۲
۳. «فَإِنَّ النَّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحَاسِنَ کَلَامِنَا لَاتَّبَعُونَا»، شیخ صدوق، محمد بن علی، عیون أخبار الرضا علیه السلام، ۲جلد، نشر جهان - تهران، چاپ: اول، ۱۳۷۸ق، ج ۱، ص ۳۰۷
نظر شما